Podcast tafel

Dit is mijn uiteindelijke ontwerp voor de tafel. In blauw het eikenhouten frame, in rood het multiplex blad.

Het multiplex blad van 140x220 is wel misschien problematisch omdat normale multiplex platen 125x250 zijn, en dus te smal. Bredere (en extra dikke) platen zijn wel te koop, maar lastiger te krijgen en gelijk erg duur.

Ik kan het ook oplossen door het blad uit delen samen te stellen, zoals je in het tweede ontwerp ziet. Dan wordt het bovenste blad opgebouwd uit 3 tapse stroken, met daaronder weer een frame om het blad stevigheid en dikte te geven. Dat kan met twee reguliere platen. Randvoorwaarde is wel dat de naden in het bovenblad ongeveer onzichtbaar worden.

17 januari 2023 - Het hout voor het frame heb ik binnen! Ik heb dit eikenhout gehaald bij een groothandel in de buurt, Homé hout in Tiel.

Ik kan aan de gang!

17 januari 2023 - Ik ga zodra het hout binnen is gelijk de poten maken. Hier zie je dat ik ze in 1 richting alvast op dikte heb geschaafd. Nu moet ik de schuine kant (4 graden uit het lood) zien te maken. Ik gebruik om mijn zaag precies op de juiste hoek in te stellen een digitale "schuinte meter" die ik op youtube heb leren kennen. Ideaal!

17 januari 2023 - De poten zijn (bijna) af. Je ziet bijna niet dat ze stieken een parallellogram vorm hebben. Ik moet de poten alleen nog op lengte brengen, maar dat kan pas als we besloten hebben hoe dik het blad precies wordt.

19 januari 2023 - Bij het maken van de latten voor de zijkanten van het frame heb ik een probleem want de plank waar die uit moeten komen is behoorlijk krom. Ik moet er eerst met een handcirkelzaag en een lineaal langs zagen om een rechte kant te krijgen; vervolgens kan ik die rechte kant als aanslag gebruiken voor de tafelzaag.
(als je goed kijkt dan zie je dat ik de lineaal domweg vastgeschroefd heb aan het eikenhout; er was geen plek voor een houtklem)

Op de foto zie je de kromming bijna niet, maar met de lineaal erop wordt het super duidelijk.

19 januari 2023 - Gelukt! De latten voor de zijkanten van het frame liggen klaar; ik kan ze nu precies op lengte brengen en de schuine pen-gat verbindingen gaan maken.

Maar niet alles gaat zo soepel. Uit mijn prive dagboekje: Ik erger me aan vd Leeden die maar niet reageert op mijn vraag naar berken multiplex van afgelopen vrijdag. Ik besluit de importeur zelf te bellen, krijg behoorlijke informatie en een suggestie voor een alternatief. Ik moet het wel via een houthandel kopen, maar mag de twee platen gelijk zelf ophalen in Nieuwland. Dat doe ik gelijk, maar niet via vd Leeden maar via De Ruiter. Ik sta in Nieuwland met mijn autotje en aanhangwagen op een mega terein tussen enorme vrachtwagens waarin duizenden platen geladen worden. Maar ze hebben geen moeite om voor mij 2 platen te halen met de voorhef truck. Het maple multiplex dat ik koop blijkt prachtig! Maar ik heb nog geen idee hoe hoog de rekening zal worden die De Ruiter gaat sturen.

20 januari 2023 - De pennen (van de pen-gat verbindingen) zijn ingewikkeld bij deze tafel want die zijn net schuin (4 graden uit het lood). Ik ben dan ook lang bezig met heel precies op elke lat aantekenen waar de zaagsneden moeten komen. Dat is een echte hersenkraker waar je zo makkelijk fouten maakt. De vrieskou helpt me hier niet echt, NPO klassiek geeft gelukkig wel steun.

Ook nog maar een foto van het afteken gereedschap dat ik hiervoor gebruik.

20 januari 2023 - Het grootste deel van de pennen kan ik gelukkig met de tafelzaag doen, maar het schuine gedeelte gaat alleen goed met de hand. Ik gebruik hiervoor een japanse zaag, beitel en een schuin gezaagd aanslag blokje.

De eerste pen is goed gelukt, nog zeven pennen te gaan!

Ondertussen belt vd Leeden eindelijk met de melding dat ze de importeur gebeld hebben over het multiplex en niets voor me kunnen doen. Heb ik geen probleem mee.

21 januari 2023 - Voor de gaten van de pen-gat verbindingen moet ik diepe lange sleuven maken in de poten. Ik doe dat door op de kolomboor een aantal gaten naast elkaar te boren. Daarna kan ik dit met de beitel helemaal netjes passend voor de pennen maken.

Een keer maak ik een stomme fout en boor in de mooie kant van de poot.... dat gat zal ik moeten opvullen.

21 januari 2023 - Bij de eerste keer doorpassen van alle verbindingen merk ik dat sommige pennen wel erg makkelijk passen en sommige juist helemaal niet passen. De iets te krappe verbindingen kan ik fixen door de pennen wat af te schaven en/of de gaten wat meer uit te steken. De iets te ruime verbindingen moet ik bij het verlijmen misschien iets opvullen met wat dun schaafsel. Maar het doorpassen is altijd verhelderend en ook wel confronterend. Ik overweeg nog of alle houtverbindingen na het verlijmen ook nog maar zal even fixeren met een deuveltje.

Het wordt een bijzondere tafel, rare vorm wel...

23 januari 2023 - Ik wil viltjes onder de poten zetten om het verplaatsen van de tafel makkelijker te maken. Alleen zijn de spijkerviltjes die je kunt kopen altijd zo dik met een lelijke plastic rand. Ik wil ze daarom verdiept in de poten zetten.

(ik zou het liefste vier viltjes per poot gebruiken, maar daarvoor is de poot net te klein; twee viltje is het maximum)

Ik maak een freesmal waarmee ik precies de juiste holtes in de poten kan uitfrezen.

23 januari 2023 - Dat levert keurige ronde holtes onderin de poten op. Een gesloopt viltje helpt om precies in het midden van de holte een gat voor het spijkertje voor te boren.

In januari is het niet fijn werken in mijn onverwarmde schuur. Na iets van een uur moet ik pauzeren om weer op te warmen. Ik ben ondertussen al bezig met de lijm op te warmen omdat daarvan de minimale verwerkings temperatuur 5 graden is en ik hoop vanmiddag het frame te gaan verlijmen.

23 januari 2023 - En eindelijk heb ik dan het frame verlijmd! Altijd een klus waar ik erg zenuwachtig en warm van wordt...

Op de grond ligt een tweede frame van balken die er voor dient om de poten precies recht te krijgen.
De tafel is zo lang dat mijn lange lijmklemmen (sergeanten) niet lang genoeg waren, maar ik kon ze gelukkig verlengen door twee balken naast elkaar te zetten met bouten.
Ik gebruik een natte lap om overtollige lijm weg te halen; dat is makkelijk om te doen terwijl de lijm nog nat is en bijna onmogelijk als de lijm droog is.

Hier zie je de twee middenlatten ook voor het eerst, die had ik gisteren gemaakt. Die wil ik nog zekeren met stalen hoekijzertjes.

24 januari 2023 - Zo, nu is het frame van de tafel helemaal af! Ik kan met het blad aan de gang.

Het rare is dat de tafel er in het echt nogal bijzonder uitziet (trapezium vormig), maar dat dat op de foto eigenlijk niet opvalt. Dat komt waarschijnlijk omdat we gewend zijn aan groothoek lenzen en daardoor best vaak bijzondere vertekeningen zien, en dat in onze hersenen corrigeren. Waarschijnlijk ziet de tafel er daarom op de foto nogal rechthoekig uit.

25 januari 2023 - Ik gebruik het frame van de tafel gelijk als zaagtafel. Ik zaag eerst drie rechte stroken van 50 cm breed, en maak er dan tapse stroken van. Ik doe dit allemaal met de handcirkelzaag en een lineaal, dat werkt uit de kunst. Het zaagblad steekt een paar mm onder het multiplex uit en zaagt sleufjes door de vuren balkjes; dat is geen probleem.

26 januari 2023 - De platen voor het blad sluiten helaas niet goed op elkaar aan en er blijft een best grote naad over. Ik los dit op door de platen zo goed mogelijk tegen elkaar aan te schuiven, te fixeren, en dan precies over de naad heen nogmaals te zagen en van beide kanten net iets af te halen. Daardoor blijft er precies 1 zaagsnede tussen beide platen over, zodat ik ze naar elkaar toe kan schuiven. Resultaat is een veel nettere naad. Nog steeds zichtbaar helaas, maar wel een stuk dunner.

26 januari 2023 - De platen moeten nu aan elkaar gezet worden. Ik gebruik daarvoor lamello's want daarmee kun je de platen mooi in hoogte op elkaar laten aansluiten; eventuele krommingen in de platen trek je er daarmee uit.

Ik lijm eerst 1 naad, laat die wat drogen, en doe dan pas de volgende naad.

Die gele plakkertjes zijn stukjes afplaktape. Ik durf geen aantekeningen op de platen zelf te maken omdat het potlood er dan weer afgeschuurd moet worden. Liever plak ik een stukje tape waar ik op schrijf. De natte plekken komen door de overtollige lijm die ik met een natte doek heb weggehaald.

27 januari 2023 - Het multiplex dat ik gebruik is 15 mm dik, terwijl het blad 30 mm dik moet worden. Ik zet er daarom een brede rand onder die de gewenste dikte geeft en het blad veel steviger zal maken.

Ik wil hierbij hoeken in verstek gebruiken, maar die zijn helaas niet simpel 45 graden (er zit weer geen normale hoek tussen....). Om precies goed uit te komen meet ik vanuit de hoek in beide richtingen 30cm uit, dat levert twee streepjes op de rand op, door daarvan de afstand te meten en de helft te nemen kom ik precies op het midden van de hoek uit. Die schuine lijn gebruik ik weer om de randen af te strepen.

Het is een arbeidsintensief werkje en ik ben de hele ochtend bezig met deze zaagklus.

28 januari 2023 - Voor het maken van ronde hoeken aan het blad ben ik een tijd bezig geweest met de hulpstukken van mijn bovenfrees om te proberen een soort passer te maken en zo een perfecte cirkelboog te maken. Maar dat lukte domweg niet. Uiteindelijk een lijntje getekend met een rond bakje en dat nagezaagd met een decoupeerzaag. Iets minder perfect maar goed genoeg en binnen 10 minuten klaar...

Verder de randjes rond gefreesd en een gat in het midden gemaakt voor snoeren.

30 januari 2023 - Ik doe wat afsluitende werkzaamheden voordat ik kan gaan lakken. Bijvoorbeeld de verbinding tussen frame en blad met kleine latjes. Omdat het blad van multiplex is hoef ik geen rekening te houden met het krimpen / rekken van het hout, en hoef ik dus geen schuivende verbinding te maken.

Verder kon ik het niet laten om de tafel te signeren op een verborgen plekje.

30 januari 2023 - Verder vul ik de naadjes in het blad (die ik op 26 januari best al aardig vond) met zelfgemaakte guppa. Ik gebruik daarvoor heel fijn zaagsel uit de schuurmachine en een chemisch spulletje om het tot een snel hard wordende pasta te maken. Resultaat is niet perfect maar wel een stuk beter dan het was.

Bij een volgende zaagklus in dit multiplex moet ik beter letten op de splinters van de toplaag die door de zaagmachine zijn weggescheurd; dat scheuren is namelijk aan de ene kant veel erger dan de andere kant.

31 januari 2023 - Ik ben begonnen met het in de olie en de lak zetten van de tafel. Dit kan helaas niet in de schuur (want daar is het zo koud dat het spul niet droogt) maar moet in huis. Bij Fairwood in Tiel kon ik prettig experimenteren met verschillende olies op mijn eigen stukjes resthout en kon zo bepalen wat ik wou hebben. Het is opvallend hoe verschillend eikenhout (het frame) en maple (het blad) de olie absorberen en wat dat met de kleur en de tekening doet.

Eerst doe in 1 laag olie (met de kleur Pure), dan nog 2 lagen kleurloze en matte lak. Na de olie moet alles 48 uur drogen, dus ik kan niet lekker verder maar moet wachten.

6 februari 2023 - De tafel is af. Morgen ga ik hem afleveren in Amsterdam. Ik heb hem alvast op mijn aanhangwagen gelegd en vastgesjort zodat ik dat morgen niet meer hoef te doen. Gelukkig past mijn aanhangwagentje met tafel en al in de schuur.

7 februari 2023 - En hier staat de tafel in studio 3 van Dag en Nacht Media.

Het frame en het blad paste precies in de lift (maar niet tegelijkertijd); ik was erg blij dat we dit van te voren zo goed hadden nagemeten.

21 februari 2023 - Nog twee foto's van de podcast studio die nu helemaal ingericht is.